Şiir nedir?
Şiir, genel manasıyla dilin ve nazmın kişisel ve üstün bir zevkle bir arada kullanımından ortaya çıkan bir sanat eseridir. Bu tanım üzerinde genel bir konsensüs olmamasına rağmen, bu şekilde tarif edilebilir. Şiirler, görüntü olarak mısralardan ve mısra kümelerinden meydana gelmektedir. Şiirlerle ilgili birçok şey söylenmiştir. Bu söylenenlerin tamamı, şiirin bir yönünü ele alan ve öne çıkaran sözler ve tanımlamalardır. Bunların hiçbiri, şiiri tam manasıyla tanımlayan ve açıklayan anlatımlar olamamıştır.
Şiir Çeşitleri
Farklı türlerde yazılan şiirler vardır. Bunlar anlatımlarına göre isimlendirilmektedirler:
Lirik Şiirler: Coşkunluk ve içlilik olan şiirlerdir. Yani, fikir ve bilgi maçlı değil, daha ziyade duyguları öne çıkaran, gönle hitap eden, estetik ve heyecan uyandıran şiirlerdir.
Epik Şiirler: İçeriğinde kahramanlık, vatan sevgisi, yiğitlik ve savaş unsurları bulunan şiirlerdir. Hamasi ve destani şiirlerde denilebilir.
Didaktik Şiirler: Bir bilgi, fikir veya bir şeyi öğretmek maksatlı olan şiirlere verilen isimdir.
Pastoral Şiirler: Doğa ve tabiatın güzelliklerini, kır ve çoban hayatını tüm çıplaklığıyla ortaya koyan, bunlarla duygusal bir bağ kurulmasını ve sevgi uyandırmayı amaçlayan şiirlerdir.
Satirik Şiirler: İnsan hayatının kusurlu yönlerini ortaya koymak için yazılan yergi içeren şiirlerdir.
Şiirin Kavramları
Şiir, nesirden yani düz yazıdan ölçü, mısra ve ahenk gibi unsurlarla ayrılmaktadır.
Şiir diğer adıyla nazım biçiminde olan yazılara manzum, bunların her bir parçasına da manzume denmektedir.
Mısra: Ölçülü ve anlamı olan bir satırlık nazım birimine mısra ya da dize denmektedir.
Nazım Birimi: Şiiri meydana getiren mısra ( dize ) kümelerine nazım birimi denmektedir. Dörtlük, bend veya beyit.
Beyit: Ölçüsü aynı olan ve anlam itibariyle bütünlük oluşturan, iki dizeden meydana gelen nazım birimine verilen isimdir.
Ölçü: Dizelerin hece sayılarına ya da hecelerin ses değerine bağlı olarak uyum içinde olmalarına ölçü ya da vezin denilmektedir.
Hece Ölçüsü: Dizeleri meydana getiren sözcüklerin hece sayılarının eşit olmasına dayandırılan bir ölçüdür. Hece ölçüsü olan şiirler okunurken, bazı yerlerinde durulmaktadır ve bu yerlere durak denilmektedir. Bu durak yerleri sözcüğün sonunda olurlar.
Aruz Ölçüsü: Dizelerdeki hecelerin kısalığına ve uzunluğuna bağlı olarak, açık veya kapalı olmasına göre düzenlenmesine denmektedir. Kısa heceler nokta ( . ) ile uzun heceler de çizgi ( – ) ile gösterilmektedir.
Serbest Ölçü: Aruz ölçüsündeki gibi hecelerin uzunluk veya kısalıkları dikkate alınmaz. Buna serbest ölçü denmektedir.
İmale: Aruz vezni kalıbına uyum sağlamak için, kısa hecelerin uzun hece olarak sayılmasına denilmektedir.
Zihaf: Bu ölçü ise, uzun olan hecelerin kısa olarak okunmasıdır.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
